Aktueel: Peter R. de Vries

Na de moord op de meest effectieve en geliefde misdaadverslaggever van Nederland lijkt even vergeten hoe verguisd hij vroeger werd. Vanwege zijn sensatie-tv, maar ook al eerder als hoofdredacteur van bloed&blootblad Aktueel.

In 1991 zat ik op de School voor Journalistiek, waar ze niets van Aktueel moesten hebben. Ieder jaar waaierden honderden stagiaires uit naar alle geschreven pers; van de Winschoter Courant tot De Telegraaf en van het Bellebroekse Sufferdje tot de Groene Amsterdammer, Panorama en de Nieuwe Revu. Er was maar één stageplek waar helemaal niemand naartoe wou: Aktueel. He-le-maal niemand. Want: véél te ordinair. Die weigering bleef niet onopgemerkt bij ons op de redactie van schoolkrantje Toestand.

Dus belde ik Peter R. de Vries, of ik langs mocht komen. Dat mocht. Ik trof een aardige, beheerste en tot in de puntjes verzorgde man - precies het tegendeel van Aktueel zelf - die zich geen moment van de wijs liet brengen. De Vries probeerde Aktueel al sinds zijn komst in 1987 om te vormen tot echt misdaadblad, een missie die niet helemaal wou slagen. Kort na ons gesprek zou hij opstappen, maar daarover liet hij - en zo hoorde dat ook bij Peter R. de Vries - nog niets los.

Het interview stond september 1991 in Toestand, ik weet niet of iemand het verder heeft bewaard. Bij deze hier beschikbaar als download en hieronder uitgetypt.

Hoofdredacteur Peter R. de Vries: "Gilze is waarschijnlijk te ver weg"

Aktueel moet eerste Utrechtse stagiaire nog krijgen

Zijn het vooroordelen? Is het goede smaak? Of speelt hier misschien snobisme mee? Feit is dat tot dusver geen enkele student van de SJV opteerde voor een stage bij sensatieblad Aktueel. Carien de Kok* herinnert zich wel iemand die voor een oriëntatiegesprekje afreisde naar de redactie in Gilze (tussen Breda en Tilburg), maar daar is het bij gebleven. En dan was er afgelopen week nog een verslaggever van Toestand over de vloer. Marten Minkema sprak met Aktueel-hoofdredacteur Peter R. de Vries over de betrekkelijkheid van kwaliteit.

Als het klopt dat de klinische factor van een redactieruimte evenredig toeneemt met de schreeuwerigheid van het eindprodukt, zijn de lokalen van Aktueel een sprekend voorbeeld. Ergens in een hypermodern kantoorcomplex leidt een witte gang met veel rookglas langs steriele kamers naar het werkvertrek van de hoofdredacteur. "Volgende maand gaan we verhuizen", vertelt hij. "Naar Amsterdam, achter het CS. Daar zitten we veel centraler dan hier."

Peter R. de Vries - een dertiger met kreukloze verschijning en zeer ferme handdruk - was misdaadverslaggever bij De Telegraaf. Hij staat bekend als de Kuifje van de Nederlandse journalistiek, met name door zijn vele contacten in de onderwereld. Die stelden hem bijvoorbeeld in staat tot inside-verslaggeving tijdens de Heineken-ontvoering. Vier jaar geleden kwam de stoel vrij bij Aktueel, waar criminaliteit bovenaan de prioriteitenlijst staat.

Heeft Aktueel een PR-probleem op de SJV?

De Vries haalt zijn schouders op. "Het zegt meer over jullie dan over ons. Waarschijnlijk is het gemakzucht, vinden ze het te ver weg. Uit Tilburg hebben we regelmatig stagiaires."

Maar er zijn ook mensen uit Utrecht die stage lopen in Best, Friesland en België. Zou er niet iets anders meespelen?

"Tegen de mensen die de Volkskrant en het NRC-Handelsblad alles vinden en Aktueel niks, zeg ik: nou, doe je best maar. Veel van die lui verslaan uiteindelijk de gemeenteraad in Vught. En dat zijn dan topjournalisten."

Maar die zitten er ook. Hoe bedoelt u dat?

"Dat bedoel ik heel cynisch. Wat mij opvalt is dat veel aankomend journalisten heel beperkt lezen. Waarom alleen de Volkskrant? Waarom niet ook De Telegraaf? Je doet er niets verkeerds aan kennis te nemen van het grootste medium. Ikzelf lees alles en dat eis ik ook van stagiaires. Wat dat betreft ben ik heel schoolmeesterachtig."

De Nieuwe Revu is bij ons heel populair. Ook als stageplek.

"De mensen laten zich teveel sturen door wat de omgeving vindt. Er zijn gewoon een paar geweest die hebben gezegd: goh, d'r staan toch best aardige dingen in." De Vries reikt naar achteren en pakt een stapeltje Nieuwe Revu's uit zijn spierwitte dossierkast. Hij wijst op een foto-strip. "Kijk, is dit nou zo verheffend? Ze hebben wel goede artikelen, maar daar zetten ze dan dit soort zaken tussen."

Bij het lezen van uw blad word ik na een half uur een beetje misselijk. Ben ik nu een snob?

"Dat weet ik niet. We hebben een bepaalde doelgroep en het is mogelijk dat je daar bitter weinig mee kan. Maar een blad moet je eerst leren kennen. Er zijn zoveel vooroordelen, ik word er soms mismoedig van. Mensen die niet mee willen werken aan een artikel stuur ik vaak de laatste tien nummers op. Meestal bellen ze dan op en zeggen dat ze iets heel anders hadden verwacht, dat ze het toch maar willen doen."

Maar ja, al dat bloed.

"Het lijkt misschien of ik Aktueel door het behang heen zit te waarderen, maar ik heb zelf ook nog heel veel kritiek. Het kan nog veel beter. Onze oplage is in elk geval dertig procent hoger dan vorig jaar rond deze tijd. Anderhalf miljoen mensen lezen het blad." Hij pakt een paar oude Aktueels uit de kast. "Zo was het toen ik hier in '87 kwam. Voorpagina's met veel borsten, veel dijen. En dat élke week."

De kwaliteitsmedia kijken nog steeds neer op Aktueel.

"Het is maar wie je erover vraagt. Maar ik bekijk dat heel nuchter. Het zijn daar ook maar gewone boerenlullen zoals iedereen. En dat is geen probleem zolang je maar niet denkt dat je beter bent. Een krant als NRC-Handelsblad maakt de grootste blunders als het om misdaadverslaggeving gaat: de berichtgeving over die Surinaamse drugszaak rammelt aan alle kanten. En als er iets gebeurt hangen die jongens van NRC bij ons aan de lijn. Trouwens, freelancers van NRC en zelfs de Groene Amsterdammer schrijven voor Aktueel." De Vries laat het nieuwste nummer zien. Een grote rode kop: 'ALS JE ALTIJD ZIN HEBT... De nieuwste verslaving: sex'. "Geschreven door Francois de Waal." Als bewijs toont hij een NRC-artikel van dezelfde hand.

Oh, mag ik die Aktueel meenemen?

"Eh, ja.., jazeker."

In de deuropening voorspelt De Vries met goed gevoel voor timing: "In Amsterdam hebben we binnen het jaar een stagiaire uit Utrecht. Wedden?"

---

* Carien de Kok, stagecoördinator van de SJV.